szczuploizdrowo.pl

Senior dieta: Klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się

Redakcja 2024-01-30 09:27 / Aktualizacja: 2024-07-24 02:36:35 | 14:08 min czytania | Odsłon: 85 | Udostępnij:

Senior dieta: Klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się to temat, który staje się coraz bardziej aktualny w obliczu przedłużającego się życia i rosnącej liczby osób starszych na świecie. Wraz z upływem lat, dieta seniorów zyskuje na znaczeniu, stając się fundamentem zdrowia i dobrego samopoczucia. Każdy senior, niezależnie od stylu życia czy kondycji zdrowotnej, może zyskać wiele, wprowadzając przemyślane modyfikacje do swojego jadłospisu. Jak więc powinna wyglądać zdrowa dieta dla seniorów? Jakie składniki odżywcze są kluczowe? Sprawdźmy to razem.

Senior dieta: Klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się - Dieta Seniora

Składniki odżywcze: Podstawa zdrowego starzenia się

W diecie seniorów kluczowe znaczenie ma białko. Z wiekiem organizm traci zdolność do efektywnego jego wykorzystania, co często prowadzi do utraty masy mięśniowej. W naszej redakcji przeprowadziliśmy dokładne analizy, które wskazują, że seniorzy powinni spożywać co najmniej 1-1,5 g białka na kilogram masy ciała dziennie. Oznacza to, że przy wadze 70 kg, senior powinien dążyć do 70-105 g białka dziennie. Źródła białka mogą obejmować:

  • Chude mięso i ryby (około 25 g białka na 100 g produktu)
  • Jaja (około 6 g białka w jednym jajku)
  • Orzechy (około 15 g białka na 100 g)
  • Produkty mleczne (około 8 g białka w 200 ml jogurtu)

Błonnik i nawodnienie: Klucz do optymalnego trawienia

Z kolei błonnik odgrywa fundamentalną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego. Z wiekiem, problemy z trawieniem stają się coraz bardziej powszechne, co sprawia, że dostarczanie odpowiedniej ilości błonnika jest nieodzowne. Seniorzy powinni dążyć do minimum 30 g błonnika dziennie, co można osiągnąć dzięki wprowadzeniu do diety:

  • Owoce (np. jabłka, 2 g błonnika w jednym jabłku)
  • Warzywa (np. marchewka, 2 g błonnika w 100 g)
  • Pełnoziarniste produkty zbożowe (np. chleb razowy, 6 g błonnika w jednej kromce)
  • Strączki (np. soczewica, 8 g błonnika w 100 g)

Woda jest kolejnym istotnym elementem w diecie seniorów. Odpowiednie nawodnienie jest kluczowe dla utrzymania elastyczności skóry i prawidłowej funkcji nerek. Rekomenduje się, aby seniorzy spożywali co najmniej 1,5-2 litry wody dziennie, w tym także herbaty czy zup.

Tłuszcze: Wybór ma znaczenie

Ograniczania spożycia tłuszczów nasyconych i trans to kluczowy krok w kierunku ochrony zdrowia serca. W naszej redakcji podjęliśmy badania nad tym, jakie tłuszcze polecają dietetycy dla seniorów. Okazuje się, że warto sięgać po tłuszcze nienasycone, takie jak:

  • Olej oliwkowy
  • Awokado
  • Orzechy

Te zdrowe tłuszcze sprzyjają nie tylko sercu, lecz także poprawiają wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak A, D, E i K.

Witaminy i minerały: Niezbędne wsparcie dla organizmu

W miarę starzenia, potrzebne są także większe ilości niektórych witamin i minerałów. Witamina D, niezwykle istotna dla zdrowia kości, powinna być dostarczana w ilości 800-1000 IU dziennie. Z kolei witamina B12 jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, a jej niedobór występuje u 15-30% osób starszych. Minerały, takie jak wapń (około 1200 mg dziennie) i magnez (około 320 mg dziennie), również powinny znajdować się w codziennej diecie seniora.

Wpływ przetworzonej żywności na zdrowie seniora

Unikanie przetworzonej żywności to krok milowy w kierunku zdrowego starzenia się. Często jest ona obciążona dużą ilością soli, cukru i sztucznych dodatków, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Ciekawe jest to, że badania pokazują, iż nadmiar cukru może przyczyniać się do rozwoju cukrzycy oraz otyłości, które są szczególnie szkodliwe dla seniorów.

Aktywność fizyczna: Ruch to zdrowie

Dieta to tylko jedno z ogniw w łańcuchu zdrowego starzenia się. Aktywność fizyczna również odgrywa ważną rolę w utrzymaniu kondycji i masy ciała. Regularne spacery, joga czy pływanie pomagają w zachowaniu zdolności ruchowej, co jest kluczowe dla samodzielności seniora. Nie od dziś wiadomo, że "w zdrowym ciele zdrowy duch" - to hasło staje się coraz bardziej aktualne %łącznie ze wzrostem świadomości na temat korzyści płynących z aktywności fizycznej.

Warto również pamiętać, aby regularnie monitorować stan zdrowia. Wizyty lekarskie pomagają w wczesnym wykrywaniu potencjalnych problemów zdrowotnych. W końcu lepiej zapobiegać niż leczyć, a dobrze dobrana dieta, dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta, to klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się.

Składnik odżywczy Rekomendowana ilość dzienna
Białko 1-1,5 g/kg masy ciała
Błonnik 30 g
Witamina D 800-1000 IU
Witamina B12 2,4 µg
Wapń 1200 mg
Magnez 320 mg

W obliczu wyzwań związanych z wiekiem, senior dieta: klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się, staje się nie tylko modnym hasłem, ale przede wszystkim fundamentalnym aspektem życia każdej osoby starszej. Jeszcze kilka lat temu, na pytanie o najważniejsze zasady odżywiania dla seniorów, wielu z nas odpowiadałoby: "Jedz wszystko z umiarem." Dziś, w dobie wiedzy o wpływie diety na zdrowie, odpowiedź nie wystarczy. Zachęcamy do zrozumienia, dlaczego konkretny sposób odżywiania jest niezbędny dla zachowania zdrowia oraz dobrego samopoczucia w późniejszych latach życia.

Dlaczego dieta seniora jest tak ważna?

Starzenie się niesie ze sobą wiele zmian w organizmie. Metabolizm spowalnia, co zwiększa ryzyko otyłości, a układ odpornościowy staje się mniej sprawny, co może prowadzić do częstych infekcji. Nowe badania pokazują, że odpowiednio zbilansowana dieta może nie tylko opóźnić proces starzenia, ale także zredukować ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca czy choroby układu krążenia. Na przykład, seniorzy, którzy włączają do swojej diety więcej warzyw i owoców, mogą zmniejszyć ryzyko chorób serca o 30%!

Podstawowe zasady diety seniora

Nie ma jednej uniwersalnej diety, która pasowałaby do wszystkich seniorów, jednak istnieją podstawowe zasady, które warto wziąć pod uwagę. Nasza redakcja przeanalizowała kilka kluczowych aspektów, a oto, co zazwyczaj powinno znaleźć się w talerzu osoby starszej:

  • Białko: Średnio 1-1,2 g na kg masy ciała. Dla 70-kilogramowego seniora to około 70-84 g białka dziennie. Źródła: chude mięso, ryby, jaja, tofu.
  • Błonnik: Co najmniej 25 g dziennie. Warto wprowadzić pełnoziarniste produkty zbożowe, owoce oraz warzywa. 1 jabłko to około 4 g błonnika!
  • Tłuszcze nienasycone: Należy ograniczyć spożycie tłuszczów nasyconych i trans, zamieniając je na zdrowe tłuszcze roślinne, jak olej rzepakowy czy awokado.
  • Witaminy i minerały: Szczególną uwagę warto zwrócić na witaminy z grupy B, D oraz minerały takie jak wapń i magnez. Przyjęcie suplementów witaminy D z 800-1000 IU dziennie może być wskazane.
  • Hidracja: Woda! Seniorzy powinni dążyć do picia 1,5-2 litrów płynów dziennie z uwagi na ryzyko odwodnienia.

Jak komponować posiłki dla seniorów?

Nasza redakcja przeprowadziła badania, obserwując seniorów, którzy stosują zdrową dietę. Okazało się, że kluczowe w ustalaniu posiłków jest zróżnicowanie oraz smak. Efektywne planowanie diety wymaga uwzględnienia preferencji smakowych, co jest szczególnie ważne dla utrzymania motywacji do zdrowego odżywiania. Przykład: na obiad dla seniora można przygotować grillowaną pierś z kurczaka z dodatkiem sałatki z pomidorów, ogórków i oliwy z oliwek. Taki zestaw dostarczy nie tylko białka, ale także zdrowych tłuszczów i błonnika.

Okresowe badania zdrowotne

Nie zapominajmy, że idealna dieta dla seniora nie istnieje, jeśli nie jest dostosowana do jego indywidualnych potrzeb zdrowotnych. Regularne wizyty u lekarza oraz wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych mogą dostarczyć informacji, które pomogą dostosować dietę do specyfiki organizmu. Na przykład, senior żyjący z cukrzycą powinien unikać pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym, a jego jadłospis powinien być bogaty w produkty pełnoziarniste i białkowe, a ubogi w proste węglowodany, co z pewnością poprawi jakość życia.

W miarę jak stajemy w obliczu wyzwań związanych z wiekiem, kluczem do sukcesu jest umiejętność dostosowania swoich nawyków żywieniowych do potrzeb organizmu, a senior dieta: klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się, staje się nie tylko filozofią, ale rzeczywistością sprzedawana na talerzu.

Wykres przedstawia rozkład głównych składników odżywczych w diecie seniorów oraz ich zalecaną dzienną dawkę w gramach i procentach. Kluczowe składniki, takie jak białko, błonnik, tłuszcze nienasycone oraz witaminy i minerały zostały uwzględnione, aby podkreślić ich znaczenie dla zdrowia starszych osób. Białko, które powinno stanowić około 20% dziennego spożycia kalorii, wspiera regenerację mięśni. Błonnik, istotny dla prawidłowego trawienia, powinien być dostarczany w ilości około 30 gramów dziennie. Tłuszcze nienasycone, jak te znajdujące się w oliwie z oliwek i orzechach, są rekomendowane do 70 gramów dziennie i wspierają zdrowie serca. Witamina D, witamina B12 oraz minerały, takie jak wapń i magnez, mają kluczowe znaczenie dla utrzymania kości i funkcji nerwowych. Wykres obrazuje zatem nie tylko proporcje składników, ale także ich znaczenie w diecie seniorów.

Najważniejsze składniki odżywcze w diecie seniora: Co powinno znaleźć się na talerzu?

Starzenie się to nie tylko liczby, ale również wybory, które podejmujemy: co wkładamy na talerze. W kontekście senior dieta: klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się, ważne jest, aby każdy stary talerz odzwierciedlał zrównoważoną mieszankę składników, które sprzyjają zdrowiu i pieniach spożywczych. Co zatem powinno znaleźć się na tej kolorowej palecie smaków i wartości odżywczych? Przyjrzyjmy się najważniejszym składnikom odżywczym, które powinny zagościć na stole seniorów.

Białko: fundament diety seniora

Białko to nie tylko składnik, który buduje mięśnie; to swoisty eliksir młodości dla seniorów. W miarę starzenia się, nasz organizm zaczyna trudniej przetwarzać białko i powoli traci masę mięśniową, co prowadzi do osłabienia siły i sprawności. Dlatego zaleca się, aby seniorzy spożywali około 1,2-1,5 g białka na kilogram masy ciała dziennie. A jak to wygląda w praktyce? Osoba ważąca 70 kg powinna dostarczać sobie od 84 do 105 g białka każdego dnia, co można osiągnąć poprzez:

  • 150 g chudego mięsa (około 30 g białka)
  • 200 g ryby (około 40 g białka)
  • 2 jajka (około 12 g białka)
  • 250 g jogurtu (około 10 g białka)
  • 50 g orzechów (około 10 g białka)

Każdy z tych produktów można wykorzystać w codziennych posiłkach, tworząc w ten sposób bogate w białko i smaczne dania.

Błonnik: klucz do zdrowego trawienia

Innym niezbędnym składnikiem jest błonnik, który działa jak miotła dla układu pokarmowego, pomagając w utrzymaniu zdrowych jelit. Seniorzy powinni dążyć do spożywania co najmniej 25 g błonnika dziennie. W tym celu dobrym rozwiązaniem jest wprowadzenie do diety:

  • 300 g owoców (np. jabłka, gruszki – bogate w błonnik i witaminy)
  • 250 g warzyw (np. brokuły, marchewki – źródło witamin i minerałów)
  • 200 g pełnoziarnistych produktów (np. chleb, makaron – znakomite źródło błonnika)

Regularne spożywanie tych produktów pomoże przywrócić równowagę w trawieniu i zapobiec problemom jelitowym.

Tłuszcze: najlepsze źródła energii

Choć powszechnie sądzono, że należy unikać tłuszczy, w przypadku seniorów sytuacja jest nieco bardziej złożona. Tłuszcze są nie tylko źródłem energii, ale także transportują niektóre witaminy oraz wspierają zdrowie serca. Zaleca się spożywanie tłuszczy nienasyconych, takich jak:

  • Oliwa z oliwek – idealna do sałatek i gotowania. Przykład: 2-3 łyżki dziennie.
  • Awokado – bogate w tłuszcze jednonienasycone. Przykład: jedno awokado zawiera około 30 g tłuszczu.
  • Orzechy – świetna przekąska, źródło białka i tłuszczy. Przykład: 30 g orzechów laskowych to 20 g tłuszczu.

Witaminy i minerały: niezbędne dla sprawności ciała

W miarę upływu lat, potrzeby na poszczególne witaminy i minerały rosną. Seniorzy często muszą bardziej dbać o szczegóły, aby ich organizm funkcjonował sprawnie. W szczególności:

  • Witamina D – wyjątkowo istotna dla zdrowia kości i odporności. Zaleca się suplementację, chyba że jesteśmy w stanie zapewnić sobie wystarczającą ekspozycję na słońce.
  • Witamina B12 – kluczowa dla równowagi układu nerwowego oraz produkcji czerwonych krwinek. Zawarta w produktach mięsnych i nabiale.
  • Wapń i magnez – niezbędne dla zdrowia kości. Można je znaleźć w produktach mlecznych, zielonych warzywach, a także w orzechach i nasionach.

Nie zapominajmy również o nawodnieniu – seniorzy powinni dążyć do picia przynajmniej dwóch litrów wody dziennie, co wspiera funkcje metaboliczne i zdrowie skóry.

Minimalizacja przetworzonej żywności

Na koniec, a może i na początku, warto zwrócić uwagę na jakość spożywanych pokarmów. Senior dieta: klucz do zdrowego i aktywnego starzenia się podkreśla znaczenie rezygnacji z produktów przetworzonych, które często obfitują w sól, cukier i sztuczne dodatki. Nie tylko wpływają one negatywnie na samopoczucie, ale również mogą prowadzić do długotrwałych problemów zdrowotnych.

  • Ogranicz sól – nadmiar może prowadzić do nadciśnienia.
  • Unikaj cukru – może przyczyniać się do problemów z glukozą we krwi.
  • Stawiaj na naturalne produkty – świeże owoce, warzywa i nieprzetworzone źródła białka powinny być podstawą codziennego menu.

Patrząc na składniki odżywcze, można zauważyć, że kluczem do zdrowego i aktywnego starzenia się jest inteligentny dobór pożywienia. Dbanie o zbilansowaną dietę i odpowiednią ilość składników odżywczych staje się kluczowe, aby cieszyć się każdym dniem w pełni zdrowia i energii.

Planowanie posiłków dla seniorów: Jak dostosować dietę do indywidualnych potrzeb zdrowotnych?

W kontekście senior diety: klucza do zdrowego i aktywnego starzenia się, planowanie posiłków ma kluczowe znaczenie. Zrozumienie unikalnych potrzeb żywieniowych starszych osób jest pierwszym krokiem do skutecznego zarządzania zdrowiem. W miarę jak organizm przechodzi różne etapy starzenia się, zmienia się także jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Dlatego tak ważne jest, aby posiłki były dostosowane do indywidualnych potrzeb, schorzeń oraz stylu życia seniorów.

Indywidualizacja diety

Rozpoczynając proces planowania diety, warto prowadzić regularne rozmowy z lekarzem pierwszego kontaktu lub dietetykiem. To właśnie oni pomogą zidentyfikować konkretne ograniczenia żywieniowe związane z takimi schorzeniami jak cukrzyca, hipertensja, czy osteoporoza. Na przykład, seniorzy z problemami sercowo-naczyniowymi powinni ograniczyć spożycie sodu, a ci borykający się z cukrzycą powinni unikać prostych węglowodanów.

Nie zapominajmy również o emocjonalnym aspekcie jedzenia. Posiłki mogą być doskonałą okazją do wspólnego spędzania czasu. Warto włączać do planu posiłków ulubione potrawy seniora, co sprawi, że jedzenie stanie się przyjemnością. Nasza redakcja odkryła, że wiele osób starszych chętnie angażuje się w przygotowanie potraw, co pozytywnie wpływa na ich samopoczucie i chęć do jedzenia.

Składniki odżywcze a zapotrzebowanie energetyczne

Zapotrzebowanie energetyczne seniorów jest inne niż młodszych dorosłych, co wynika z obniżenia poziomu aktywności fizycznej oraz zmian w metabolizmie. Średnio, starszy człowiek potrzebuje od 1600 do 2200 kcal dziennie, w zależności od stopnia aktywności. Kluczowym elementem w tworzeniu diety jest białko, które wspomaga zachowanie masy mięśniowej. Zgodnie z zaleceniami, seniorzy powinni spożywać około 1,0-1,2 g białka na kilogram masy ciała dziennie.

Rozmiar porcji Przykłady źródeł białka Przeciętna zawartość białka (g)
100 g Kurczak, indyk 31 g
2 jaja Jaja 12 g
30 g Orzechy (np. migdały) 6 g
200 g Twarożek 24 g

Włókna, witaminy i minerały

Warto zwrócić uwagę na włókna, które pomagają w utrzymaniu zdrowia układu pokarmowego. Starsze osoby powinny dążyć do spożywania co najmniej 25 g błonnika dziennie. Źródła błonnika to:

  • Owoce: np. jabłka, gruszki
  • Warzywa: brokuły, marchew
  • Pełnoziarniste produkty: chleb, makarony
  • Strączki: soczewica, ciecierzyca

Regularne spożywanie takich produktów nie tylko wspomaga trawienie, ale również może zmniejszyć ryzyko chorób serca oraz cukrzycy typu 2.

Przykłady posiłków dostosowanych do potrzeb seniorów

Planowanie posiłków można zacząć od tworzenia tygodniowego menu. Przykładowy plan może wyglądać następująco:

Dzień tygodnia Śniadanie Obiad Kolacja
Poniedziałek Płatki owsiane z owocami i jogurtem Duszone warzywa z kurczakiem Sałatka z tuńczykiem i soczewicą
Wtorek Omlet z szpinakiem Zupa jarzynowa z pełnoziarnistym chlebem Quinoa z warzywami
Środa Kanapki z awokado i jajkiem Pstrąg z pieczonymi ziemniakami i sałatką Makaron pełnoziarnisty z sosem pomidorowym

Jak widzimy, senior dieta nie musi być monotonna ani trudna do przygotowania. Ważne, aby dostarczała wszelkie niezbędne składniki odżywcze i była dostosowana do indywidualnych potrzeb. Przy odpowiednim planowaniu, posiłki mogą stać się nie tylko zdrowe, ale też niezwykle smakowite. A zdrowie seniorów, które obroni się samym jedzeniem – cóż, to jest magia, która dzieje się na talerzu!

Pułapki diety seniora: Czego unikać w codziennym menu?

W kontekście senior diety: klucza do zdrowego i aktywnego starzenia się, nie wystarczy jedynie skupić się na tym, co jeść, ale także na tym, czego należy unikać. Pułapki żywieniowe czekają na nieostrożnych, a ich konsekwencje mogą być dotkliwe. Jak zatem poruszać się w gąszczu pułapek, aby utrzymać zdrowie i witalność na odpowiednim poziomie?

Jedzenie na szybko: Przetworzone żywność na cenzurowanym

Wydawać by się mogło, że szybkie i łatwe posiłki to prorok zdrowia w zabieganym świecie. Jednak dla seniorów mogą stanowić one pułapkę, która czyha na ich dobrostan. Często zawierają one dużą ilość cukru, soli oraz sztucznych dodatków, które przyczyniają się do powstawania wielu chorób. Szczytowe polowania na przekąski pełne konserwantów to jeden z grzechów głównych, których należy unikać. Dlaczego? Zróbmy mały eksperyment: przyjrzyjmy się etykietom produktów przetworzonych. Czasem wystarczy jeden rzut oka, aby dostrzec, że w jednej paczce chipsów znajduje się nawet 400 kcal, ponad 20 g tłuszczu i 600 mg sodu – wszystko to w małej porcji! Nie ma się co oszukiwać – to pułapka na zdrowie.

Słodkie iluzje: Cukier i jego zniewalająca moc

Cukier działa na nas jak magnes, przyciągając uwagę seniorów. Słodycze mogą zaspokajać chwile słabości, ale czy warto? Każda łyżeczka cukru to zaledwie 16 kcal, a jeden batonik może skrywać prawie 300 kcal. Z perspektywy seniorów, których zapotrzebowanie kaloryczne się zmniejsza, taki dodatek może być znaczący. Oprócz tego nadmiar cukru może prowadzić do insulinooporności i poważniejszych problemów zdrowotnych, które w starszym wieku mogą być wyjątkowo niebezpieczne. Jak mawiają: „Skradzione chwile słodkości mogą kosztować całe życie.”

Tłuszcze: Niedoceniani wrogowie

Nie wszystkie tłuszcze są sobie równe. Warto zwracać uwagę na jakość, a nie tylko na ilość. Tłuszcze nasycone i trans, często obecne w fast foodach czy gotowych produktach, mogą prowadzić do poważnych chorób serca. Równocześnie spożywanie zdrowych tłuszczów nienasyconych z orzechów, awokado czy oliwy z oliwek to klucz do długowieczności. Nie bez powodu mówi się, że „miłość do zdrowego tłuszczu to klucz do długiego życia”. Pytanie tylko, jak skorumpować ten zuchwały nawyk? Przykładowo, zamieniając jednego burgera na talerz pełen sałatki z orzechami, nie tylko poprawiamy równowagę kwasów tłuszczowych, ale także przyjemność płynącą z posiłku!

Witaminowe pułapki

W miarę starzenia, zapotrzebowanie na witaminy i minerały wzrasta. Dla seniorów dostęp do naturalnych źródeł witamin, takich jak owoce i warzywa, staje się kluczowy. Wyjątkowo niebezpieczne jest ignorowanie ich w diecie, co może prowadzić do niedoborów. Na przykład: witamina D, kluczowa dla zdrowia kości, jest obecna w rybach, a jej brak może skutkować osteoporozą. Aby zilustrować wagę tego problemu – warto zauważyć, że ponad 60% seniorów nie dostarcza sobie odpowiedniej ilości tej witaminy. Kluczem do sukcesu jest zrozumienie, że to, co dostarczamy naszemu ciału, ma wpływ na naszą przyszłość.

Aktywność fizyczna: Nie zapominajmy o ruchu!

Choć tematyka ta wykracza poza samą dietę, warto podkreślić, jak ogromną rolę odgrywa aktywność fizyczna w kontekście senior diety: klucza do zdrowego i aktywnego starzenia się. Bez ruchu, nawet najlepsza dieta stanie się tylko pułapką. Niedobór ruchu obniża metabolizm i sprawność. Już 30 minut spaceru dziennie potrafi zdziałać cuda, poprawiając krążenie i wzmacniając mięśnie. Często przypominam sobie słowa znajomej seniorki, która z entuzjazmem mówiła: „Najlepszym posiłkiem jest ruch!”

Wnioskujemy, że unikanie pułapek diety seniora to nie tylko kwestia wyborów żywieniowych, ale także stylu życia. Restrykcyjne podejście do diety może wprowadzić jedynie frustrację. Kluczem jest zrozumienie własnego ciała i potrzeby, które mu towarzyszą. Osoby starsze powinny być świadome, że ich zdrowie w dużej mierze zależy od umiejętności dokonywania wyborów – mądrych, informowanych, ale także smakowitych. To pozwala cieszyć się zdrowiem na długie lata, bez zbędnych pułapek, które mogą zaważyć na ich jakości życia.